امنیت خلیج فارس و چشم انداز آینده عراق

author

  • ایرج رادمهر
Abstract:

      از نظر زمانی در جهان سه مقطع در رابطه با مفهوم تحولات استراتژیک حائز اهمیت است. پس از جنگ دوم جهانی، فروپاشی شوروی و نظام دوقطبی و هم اینک یکجانبه گرایی آمریکا که ویژگی آن با دو مقطع دیگر بکلی متفاوت است.       بعد از جنگ دوم جهانی نظام ژئوپلتیکی جهان مبتنی بر حاکمیت و استقلال عمل دولت ها در دو سطح داخلی و خارجی بود. و همین پدیده منجر به یک نظام جدید در روابط بین الملل گردید و در بعد استراتژیک بر اساس موازنه قرار داشت و به دو قطب قدرت ختم می شد. آنچه در این فرایند اهمیت داشت، امنیت ملی، منافع ملی، حاکمیت و صلاحیت بود. با پایان جنگ سرد بدلیل فروریزی یکی ازجبهه های ژئواستراتژیک جهان، اصول اساسی نظام ژئوپلیتیکی (دولت محور) دچار چالش جدی شد و نوعی روابط ورای مرزبندی های سنتی و فارغ از حاکمیت دولت های ملی بوجود آمد. همین امر باعث گردید، استراتژیها و حوزه های اقتصادی و فرهنگی اجتماعی در مقایسه با استراتژیهای حوزه های امنیتی نظامی اهمیت بیشتری پیدا نماید. اولین پدیده و تحول، دولت های ملی که بازیگران اصلی در سیاست جهانی بودند و توسط قدرتهای بزرگ نیز پشتیبانی می شدند، به گونه ای جدی در معرض چالش قرار گرفته اند. و مفهوم ژئواکونومی که هدف آن تصرف در استراتژیهای اقتصادی است جایگزین ژئوپولتیک گردید.       در این راستا قلمروهای خاصی در جهان همیشه بعنوان محور تعادل نقش استراتژیک خود را بازی کرده اند. این نگرش جدید باعث تحول ژئواستراتژیک قبلی و تبدیل شدن آن به شش منطقه خاص ژئواکونومیکی با مرزهای جدید شد. مهم ترین و محوری ترین آنها خاور نزدیک بزرگ (خاورمیانه بزرگ) است. کشورهای کلیدی آن در نگرش جدید عبارتند از: عراق و ایران، در این رابطه عراق با داشتن مرزهای لرزان، ساختار حکومتی مستبد و تجاوزگر مورد تایید عامه بیشتری از سایر کشورهای منطقه به عنوان بستر مناسب جهت پیاده کردن الگویی بر مبنای ملت سازی و بر اساس مرزهای جغرافیایی نه ژئوپلتیکی مورد هدف امریکا قرار گرفت . بر مبنای طرح آمریکا برای ایجاد خاورمیانه بزرگ،  عراق اولین کشوری در منطقه است که بر اساس الگوی ملت سازی در حال شکل گیری است. 

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

چشم انداز آینده امنیت ملی در عراق

چکیده این رساله در پنج فصل تنظیم شده است . در فصل نخست به ارائه مطالبی در باره مطالعات آینده پرداخته شده است و از میان رویکردهای مختلف مطالعات آینده رویکرد سناریو نویسی به عنوان چارچوب کار رساله انتخاب شده است . در فصل دوم به بررسی تاثیر عوامل داخلی عراق بر امنیت ملی در این کشور پرداخته شده است و بیان شده است که معضل هویت ملی در عراق اجازه شکل گیری دولت ملی در این کشور را نمی دهد و فقدان وجود ...

15 صفحه اول

چشم ‏انداز آینده (قسمت اول)

مانایى، پایایى و پویایى هر مکتب و اندیشه ‏اى به عوامل مختلف و متعددى بستگى دارد. از جمله مهم ‏ترین این عوامل رفتار پیروان و معتقدان آن مکتب است. به عبارت روشن‏ تر، کنش و عمل پیروان یک مکتب بر پویایى و پایایى آن مکتب تأثیر بسزایى دارد. مکتب اسلام از بدو پیدایش تاکنون روشنایى و نور را براى پیروان خود به ارمغان آورده است، این مکتب با تکیه بر عناصرى چون تدبّر و تعمق در کائنات هستى و کاوش شناخت و معر...

full text

چشم انداز منافع تجاری ایجاد منطقه تجارت آزاد با شورای همکاری خلیج فارس برای ایران

در این مقاله آثار ایجاد منطقه تجارت آزاد فارس بر تجارت، درآمدهای تعرفه ای و رفاه مصرف کنندگان در چارچوب یک مدل تعادل مذکور، باعث FTA جزئی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاکی است که تشکیل افزایش صادرات، واردات و حجم تجارت ایران با کشورهای مذکور شده و علیرغم کاهش درآمدهای تعرفه ای ، افزایش در رفاه مصرف کنندگان کشور را به دنبال خواهد داشت . هر چند محاسبات حاکی از تشدید کسری ترازتجاری ایران با کش...

full text

فلات قاره ایران در خلیج فارس – چشم انداز ژئو÷ولیتیک انرژی

منطقه خلیج فارس با دار بودن حدود 66 در صد نفت خام و بیش از 35 در صد گاز طبیعی جهان به عنوان بزرگترین مخزن انرژی در دنیا طی سالهای آینده اهمیت جهانی خود را حفظ خواهد کرد قسمتی از منابع انرژی نهفته در حوزه خلیج فارس در بستر دریا قرار گرفته که به علت عمق و پهنای کم بستر خلیج فارس در بستر دریا قرار گرفته که بعلت عمق و پهنای کم بستر خلیج فارس به صورت فلات قاره یکپارچه می باشد تحدید مرزهای دریائی باع...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 1  issue 1

pages  32- 42

publication date 2005-02-19

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023